Smakowita tarta warzywna

Fot. Larry Hoffman

Delikatne kruche ciasto, sycące nadzienie i ta chęć, by sięgnąć po jeszcze jeden kawałek przysmaku… Tarta to prawdziwy smakołyk, i to nie tylko ta przyrządzana na słodko z owocami! Równie interesującą propozycją dla amatorów kulinarnych wyzwań jest tarta z warzywami.

Joanna Kłossowska

Tarta warzywna to świetny pomysł na obiad, ale także podwieczorek, kolację czy wyborną przekąskę na wakacyjnym pikniku – można ją w końcu podawać jako gorące danie główne lub dodatek na zimno. Sprawdza się przede wszystkim na przyjęciach i spotkaniach rodzinnych, zwłaszcza gdy planowany jest tzw. szwedzki bufet. Ponieważ nie wymaga ciągłego podgrzewania, może spokjnie zdobić stół przez kilka godzin, choć tak naprawdę znika z patery w błyskawicznym tempie…

Wyśmienicie smakuje i w zasadzie nie potrzebuje żadnych „ulepszeń”, przed sosami czy ketchupem broni się sama mieszanką smaków różnorodnych warzyw, cienkiego francuskiego ciasta oraz oryginalnego śmietanowego sosu i stopionego aromatycznego sera.

Przygotowanie tarty jest bardzo proste, ale odbywa się w kilku krokach, dlatego warto zabrać się do tego jeszcze przed południem. Niektórzy szykują ciasto z farszem, a nawet zapiekają całość przynajmniej wieczór wcześniej, bo prawdą jest, że następnego dnia potrawa smakuje jeszcze lepiej!

Potrzebne będą: tartownica, naczynie żaroodporne lub inna forma do zapiekania i masło do ich natłuszczenia, starty ser do posypania tarty (np. mozzarella) oraz pozostałe, wymienione w kolejnych krokach składniki.

Składniki na ciasto (porcja dla 4-6 osób)

• 500 g mąki pszennej
• 250 g masła – dobrze schłodzonego, prosto z lodówki!
• ½ szklanki zimnej wody
• 2 łyżki oleju
• sól
  

  Fot. Joanna Kłossowska

Przygotowanie ciasta

1. Mąkę wsypujemy do miski i wrzucamy na nią pokrojone masło – powinno być zimne i twarde, dlatego warto podzielić je na mniejsze kosteczki, by łatwiej wymieszało się z pozostałymi składnikami.
   

   Fot. Joanna Kłossowska

2. Dodajemy pół szklanki wody (tutaj również ważna jest temperatura – woda powinna być schłodzona), dwie łyżki oleju i szczyptę soli do smaku.
3. Składniki mieszamy i wyrabiamy ciasto ręką – szybko i pewnie, mogą nawet pozostać malutkie kawałki niewyrobionego masła. Tłuszcz i tak roztopi się podczas pieczenia, a dzięki prężnemu ugniataniu masa nie będzie zbyt lepka. Dzięki temu tarta stanie się krucha, a brzegi przyjemnie chrupiące.
4. Po wyrobieniu ciasta mamy dwie opcje. Pierwsza: formujemy kulę, owijamy ją folią spożywczą i wstawiamy do lodówki na przynajmniej godzinę (może w niej leżeć nawet całą noc). Po tym czasie wykładamy ciasto w nasmarowanym masłem naczyniu do zapiekania. Druga opcja – dla niecierpliwych albo spieszących się: od razu wykładamy ciastem natłuszczoną formę, naczynie żaroodporne lub tartownicę, przykrywamy je folią spożywczą i wkładamy do lodówki na 30 minut.

Składniki na sos

• 1 ½ szklanki śmietanki 18%
• ¾ szklanki mleka
• 2 jajka
• sól, pieprz i mielona gałka muszkatołowa
  

  Fot. Joanna Kłossowska

Przygotowanie sosu

1. Do miski wlewamy śmietankę i mleko, dodajemy jajka i roztrzepujemy je, energicznie mieszając
2. Próbując sosu, przyprawiamy solą i pieprzem oraz wykańczamy gałką muszkatołową według uznania.
3. Nie bójmy się przyprawiać sosu – warto dodać do niego więcej soli i pieprzu, ponieważ przy delikatnie doprawionych cieście i warzywach, to właśnie sos wpływa na wyrazistość całej potrawy. Gałka muszkatołowa wzbogaca tartę subtelnym korzennym posmakiem.

Farsz warzywny

• warzywa do wyboru: ziemniaki, marchewka, pietruszka, brokuły, kalafior, kukurydza, cebula, czosnek itp. – do farszu można użyć warzyw świeżych, sezonowych albo mrożonych
• przyprawy do wyboru: sól, pieprz, czosnek, papryka, pieprz cayenne, koperek, natka pietruszki, bazylia, oregano, tymianek, rozmaryn, estragon, lubczyk itp. – przyprawy wybieramy według własnego smaku, nie przesadzając z ich ilością; dzięki nim tarta może zyskać albo bardziej pikantny albo słodkawy czy też ziołowy smak

Przygotowanie farszu

1. W przypadku świeżych warzyw: myjemy, obieramy i blanszujemy (gotujemy kilka minut w osolonym wrzątku) wybrane warzywa. Po podgotowaniu kroimy je w kostkę i mieszamy razem z przyprawami.
2. W przypadku mrożonek: podgrzewamy warzywa w woku na małym ogniu, od czasu do czasu mieszając. Gdy lekko zmiękną, dodajemy przyprawy i dusimy pod przykryciem jeszcze kilka minut. Warzywa powinny być jędrne, należy unikać ich rozgotowania.
3. Świeże warzywa, takie jak czosnek czy cebula, warto najpierw uprażyć przez chwilę na patelni w niewielkiej ilości oliwy.
4. Gotowych warzyw nie trzeba studzić, można je od razu nakładać w naczyniu na schłodzone ciasto.

 

Przygotowanie tarty i pieczenie

 

1. Ciasto w formie wykładamy dość cienko, podwijając brzegi, które w trakcie pieczenia zrumienią się i staną bardzo chrupiące. Nakłuwamy spód kilkakrotnie widelcem.

 

2. Rozkładamy równomiernie warzywa (można je dodatkowo oprószyć wybranymi ziołami) i zalewamy całość przygotowanym sosem. Sos powinien zrównać się z warzywami, bo jeśli będzie go zbyt dużo, danie nie będzie zwarte – po upieczeniu zamiast noża i widelca przyda się wtedy raczej łyżka do nakładania…

3. Tartę posypujemy startym serem, zakrywając warzywa, w ilości według uznania. Ważne, by pojedyncze warzywa nie wystawały zbytnio, ponieważ mogą wtedy za bardzo się przypiec.

 

4. Nagrzewamy piekarnik do temperatury 200°C i zapiekamy tartę przez około 40-45 minut. Gdy ser na wierzchu zrumieni się na złoty kolor, tarta jest gotowa. Smacznego!

Warto wiedzieć

• Przy większej porcji ciasta może być potrzebne dodatkowe naczynie do zapiekania. Zależnie od ich wielkości, warto przyszykować dwie-trzy foremki – im tarta jest niższa, tym lepiej wypieka się ciasto, zwłaszcza na spodzie.
• Warto odczekać chwilę po wyciągnięciu tarty z piekarnika, żeby delikatnie ostygła, ponieważ bardzo gorąca niekiedy kruszy się przy nakładaniu na talerze. Już po kilku minutach w temperaturze pokojowej nabiera spójności i ładnie dzieli się na kawałki.