Prześwietlanie porzeczek

Zdaniem doświadczonych ogrodników, drzewom i krzewom dobrze robi cięcie. Regularnego prześwietlania z pewnością potrzebują krzewy owocowe, takie jak porzeczki.

Cięcie, zwane także prześwietlaniem, ma na celu usunięcie zbędnych pędów, które niepotrzebnie zagęszczają krzew i służy pobudzeniu wzrostu nowych pędów. Krzewy porzeczek nie mają pnia i korony, wypuszczają natomiast z bryły korzeniowej rosnące pionowo pędy. W przypadku czerwonej porzeczki są to pędy wieloletnie, które po kilku latach drewnieją i mogą owocować przez wiele lat. Dlatego pielęgnacja czerwonej porzeczki polega na stymulowaniu ich rozgałęziania się, tak by pędy mocno się rozwijały. Czarna porzeczka co roku wypuszcza nowa pędy, które dają najwięcej owoców w drugim roku, więc prześwietlanie polega głównie na usuwaniu starych gałęzi.

W marketach ogrodniczych i szkółkach można kupić sadzonki porzeczek dwojakiego rodzaju – z jednym silnym pędem oraz kilkoma dobrze rozgałęzionymi pędami. Lepsze są te drugie. Sadzonki zwykle nie mają bryły korzeniowej – system korzeniowy jest niemal bez ziemi. W związku z tym te z kilkoma pędami od razu po posadzeniu wymagają zdecydowanego cięcia, by dobrze się ukorzeniły, a następnie wypuściły nowe, mocne pędy. Podczas sadzenia pozostawiamy tylko najsilniejsze pędy i skracamy je o jedną trzecią. Podobnie można zrobić z korzeniami – usuwamy słabe i suche, zostawiamy najsilniejsze. Po cięciu ze skróconych pędów, z pęków poniżej cięcia, wyrastają nowe pędy. Dzięki takiemu postępowaniu krzew od razu ładnie się rozgałęzia. W kolejnym roku krzewy porzeczek znów prześwietlamy, usuwając najsłabsze pędy, tak by zostały tylko najsilniejsze stare pędy i kilka młodych, które wyrosły z bryły korzeniowej.

Prześwietlanie czerwonej i czarnej porzeczki

Porzeczka czerwona wcześnie zaczyna owocować i może wydawać owoce przez wiele lat. By pędy nie starzały się za bardzo, a krzew nie był zbyt gęsty i zdrowo się rozwijał, trzeba pamiętać o regularnym i właściwym prześwietlaniu. Ponieważ w przypadku krzewów porzeczki czerwonej owoce wydają ubiegłoroczne pędy, w czasie cięcia zimowego (od stycznia do marca) trzeba troskliwie obchodzić się z pędami, które wyrosły w poprzednim roku. To one kwitną i dają owoce. Mogą one mieć postać krótkich, delikatnych pędów, wyrastających z wieloletnich pędów albo silnych, długich pędów wyrastających z bryły korzeniowej lub przyciętych, starych, zdrewniałych gałęzi. Owoce z obu rodzajów pędów są tej samej jakości, powstają bowiem na krótkopędach owoconośnych w formie strzałek. By uzyskać właściwą liczbę zdrowych, ubiegłorocznych pędów, po zbiorach albo podczas cięcia zimowego, wycinamy kilka starych pędów tuż nad ziemią. Ubiegłoroczne pędy najłatwiej poznaje się po tym, że mają zdecydowanie jaśniejszy kolor i grube pąki. Jeśli krzew słabo się rozgałęzia, niektóre ubiegłoroczne pędy można skrócić, by wypuściły pędy boczne.

Krzewy czarnej porzeczki rosną szybciej niż porzeczki czerwonej ale gorzej się rozgałęziają. Najlepiej owocują silne młode pędy wyrastające z bryły korzeniowej, wydające owoce w następnym roku, dlatego nie należy ich zbyt brutalnie usuwać. Krótkie, słabe pędy wyrastające ze starszych gałęzi wydają mało owoców. Dlatego wycinamy przede wszystkim stare, zdrewniałe gałęzie, ponieważ w ten sposób pobudzamy krzew do wypuszczania nowych, silnych pędów. W przypadku czarnych porzeczek młodych pędów nie skraca się.

Narzędzia do cięcia

Prześwietlanie porzeczek

i innych krzewów najwygodniej przeprowadza się przy użyciu sekatora. Narzędzie to musi być ostre, ponieważ tępy sekator jedynie zgniata pędy, a nie je obcina. Jeśli narzędzie jest dobrze naostrzone uzyskujemy gładkie cięcia i nie musimy się przy tej pracy bardzo męczyć. Jeśli sekator jest stępiony można go naostrzyć. Używa się do tego dwóch rodzajów osełek: gruboziarnistej – do ostrzenia zgrubnego, oraz drobnoziarnistej – do doszlifowania wykańczającego. Ostrzyć należy jedynie powierzchnie zewnętrzne, czyli wypukłe strony szczęk. Przy okazji warto naoliwić mechanizm sekatora, by łatwo się nim pracowało i można było precyzyjnie dozować siłę nacisku.
Jedynie najgrubsze, zdrewniałe gałęzie mogą wymagać użycia sekatora dźwigniowego z przedłużonymi rękojeściami lub piły ogrodniczej.

Artykuły pokrewne:

Sekatory jednoręczne