Fot. Gardena
Są niezbędne przy pielęgnacji drzew i krzewów. By dobrze pełniły swą funkcję muszą być jednak ostre, tak by zostawiały czyste, niepostrzępione rany.
Sekatora jednoręcznego używa się przede wszystkim do prześwietlania krzewów ozdobnych i owocowych oraz drzew. Zwykłe ręczne sekatory z krótkimi rękojeściami radzą sobie z reguły z gałązkami o maksymalnej grubości nie większej niż 25 mm. Gdy gałęzie są grubsze niż maksymalna średnica cięcia naszego sekatora, musimy sięgnąć po sekator z przedłużonymi rękojeściami lub piłę ogrodniczą.
Sekator musi być ostry, ponieważ tępe ostrza jedynie zgniatają pędy, a nie je obcinają. Jeśli narzędzie jest dobrze naostrzone uzyskujemy gładkie cięcia i rana szybciej się goi, zmniejsza się także ryzyko infekcji. A przy okazji nie musimy się bardzo namęczyć przy pracy. Jeśli sekator jest stępiony, można go naostrzyć. Używa się do tego dwóch rodzajów osełek: gruboziarnistej – do ostrzenia zgrubnego, oraz drobnoziarnistej – do doszlifowania wykańczającego. Ostrzyć należy jedynie powierzchnie zewnętrzne, czyli wypukłe strony szczęk. Przy okazji warto naoliwić mechanizm sekatora, by łatwo się nim pracowało i można było precyzyjnie dozować siłę nacisku.
Dobry sekator musi mieć także ergonomiczne rękojeści, najlepiej pokryte miękką, gumowaną okładziną. Dobrze wyprofilowane rękojeści zmniejszają obciążenie dłoni i nadgarstka. Dzięki okładzinie narzędzie nie ślizga się w dłoni.
Profesjonaliści zwracają także uwagę na długość okresu gwarancyjnego i dostępność części zamiennych – narzędzia wysokiej jakości markowych producentów bez problemu można naprawić, jeśli jakaś część się zepsuje lub ulegnie naturalnemu zużyciu. Warto o to spytać sprzedawcę.
Każdy sekator musi być wyposażony w bezpieczne zamknięcie na czas przechowywania i transportu.
Najważniejsze rodzaje sekatorów
Sekatory dwuostrzowe (nożycowe)
Mają szczęki z dwoma ostrzami, górnym i dolnym. Ostrze górne jest łukowato wypukłe i szerokie, a dolne – łukowato wklęsłe i wąskie. Obydwa ostrza tną gałąź i nie stykają się, lecz – tak jak w nożyczkach – mijają się bardzo blisko siebie. Najczęściej ostrza są wykonane z wysokogatunkowej stali nierdzewnej i precyzyjnie szlifowane, niekiedy także pokryte powłoką antyadhezyjną (np. PTFE).
W niektórych modelach sekatorów dwuostrzowych szczęka wklęsła ma drobne ząbki, zapobiegające wyślizgiwaniu się ciętej gałęzi. Na komfort cięcia duży wpływ ma jakość sprężyny rozpierającej, która ułatwia używanie sekatora. W bardziej zaawansowanych modelach istnieje możliwość ustawiania dwóch pozycji uchwytu – pierwsza pozwala na cięcie silne, druga na szybkie. Są dostępne także sekatory ze specjalnym mechanizmem dźwigniowym (np. PowerGear™ firmy Fiskars), ułatwiającym cięcie, które są dużą pomocą np. dla kobiet, które mają słabsze dłonie.
Sekatory kowadełkowe (kowadłowe)
Mechanizm tnący składa się z górnego ostrza i płaskiego kowadełka na dole, wykonanego z miękkiego materiału (np. aluminium). Ostrze tnie pęd lub gałąź aż do zetknięcia z szerokim kowadełkiem. Sekatory markowych producentów mają ostrze pokryte powłoką antyadhezyjną. Kowadełko może być wyposażone w ząbkowane krawędzie, zapobiegające wyślizgiwaniu się przecinanej gałęzi. Tak jak w przypadku sekatorów dwuostrzowych na komfort cięcia duży wpływ ma jakość sprężyny rozpierającej, oraz ergonomia rękojeści.
Zdania specjalistów na temat wyższości sekatorów dwuostrzowych lub kowadełkowych są podzielone. Faktem jest, że dawniej używano głownie sekatorów dwuostrzowych, obecnie coraz popularniejsze stają się kowadełkowe. Przyjmuje się, że sekatorami kowadełkowymi łatwiej tnie się gałęzie twarde i suche.
Artykuły pokrewne: