Fot. Bosch
Elektryczne podkaszarki na pierwszy rzut oka różnią się od mechanicznych kos spalinowych wielkością, rodzajem uchwytu i przeznaczeniem. W praktyce często okazuje się jednak, że wprowadzenie precyzyjnego podziału, do czego są przeznaczone jedne, a do czego lepiej nadają się te drugie, wcale nie jest takie proste.
Marian Kozłowski
Elektryczna podkaszarka to idealne narzędzie do pielęgnacji zadbanego przydomowego ogrodu. Fot. Stiga
Zalety
Te dwa trudne do rozróżnienia rodzaje narzędzi ogrodowych działają na podobnej zasadzie i pełnią niemal takie same funkcje, gdyż oba mogą kosić i podkaszać, czyli wykańczać brzegi trawników. Mogą więc być bardzo przydatne zarówno w zgrubnym usuwaniu niepotrzebnych zarośli, jak i w precyzyjnej pielęgnacji starannie prowadzonych upraw. Do drugiego z tych zadań bardziej nadaje się podkaszarka, czyli narzędzie z pojedynczym uchwytem, łatwiejsze do manewrowania w dowolnych zakamarkach ogrodu.
Wady
Podkaszarki i kosy mechaniczne nie są jednak całkiem wzajemnie zamienne, a poza tym błędny ich dobór do określonych prac prowadzonych w przydomowym ogrodzie może mieć dla użytkownika kłopotliwe skutki. Żyłkowe koszenie dużych połaci darni sprawia, że ich powierzchnia staje się bardzo nierówna i brzydka. Podkaszarka z powodu swej konstrukcji wymuszającej trzymanie narzędzia w rękach nadaje się tylko do doraźnych prac pomocniczych, gdyż dłuższe jej prowadzenie jest bardzo męczące.
Kryteria wyboru
Rozważając zakup tego rodzaju urządzenia, trzeba rozstrzygnąć w pierwszej kolejności, która z omawianych wersji powinna być dla nas w praktyce bardziej odpowiednia. Jeśli w grę wchodzi zakładanie nowego ogrodu na dziko zarośniętym nieużytku, wyraźną przewagę ma kosa, dająca się wygodnie podwieszać ma szelkach i wyposażona w żyłkę o dużej szerokości pokosu. Długość promienia zakreślanego jej końcem nie przekłada się jednak bezpośrednio na wydajność koszenia, gdyż ta zależy od energii kinetycznej wirującego układu, a więc od jego masy i kwadratu prędkości liniowej, których maksymalny iloczyn wyznacza moc silnika.
Przy jednakowej mocy silników kosa ma zwykle cieńszą żyłkę, przy większej średnicy jej wirowania i niższej prędkości obrotowej, a podkaszarka odwrotnie.
Kosy spalinowe z reguły są mocniejsze i bardziej wydajne od podkaszarek. Nadają się do koszenia wysokiej trawy i chwastów. Fot. Stiga
Lekka i cicha podkaszarka elektryczna jest łatwiejsza w obsłudze i niemal nie wymaga serwisu. Fot. Gardena
Kolejny dylemat to wybór rodzaju napędu: elektryczny, czy spalinowy? Oprócz standardowych ich zalet i wad (koszty, hałas, ekologia, ergonomia, swoboda wykorzystywania) liczą się też pewne okoliczności dodatkowe. Współczesne podkaszarki elektryczne i spalinowe są w pełni ekwiwalentne pod względem masy własnej i mocy silników. Wyższy koszt zakupu i użytkowania urządzeń spalinowych równoważony jest w znacznym stopniu przez brak kabla zasilającego, bardzo kłopotliwego przy pracach między drzewami, krzewami, klombami itp. W kosach ważną rolę odgrywa moc, a ta w wersjach elektrycznych ograniczana jest przepustowością sieci energetycznej 230V i opornością elektrycznych przewodów zasilających.
Moce silniejszych kos spalinowych umożliwiają ich współpracę nie tylko z wirnikami żyłkowymi, lecz także ze stalowymi tarczami do wycinania zdrewniałych pędów lub wystających z ziemi korzeni.
Przy wyborze konkretnych modeli warto też zwrócić uwagę na sposób przekazywania napędu z silnika do wirnika. Wariant z giętkim metalowym wałem obracającym się w lekko zakrzywionej rurze jest przeważnie trwalszy, a drugi ze sztywnym wałem prostym zakończonym przekładnią kątową ma trwałość zależną od jakości użytych kół zębatych i ich smarowania.
Zasady użytkowania
Podkaszarki, jak sama nazwa wskazuje, sprawdzają się przy wykańczaniu brzegów trawnika. Fot. Stiga
Kosę podczas wycinania dużych połaci chwastów powinno się prowadzić tak, by płaszczyzna wirowania żyłki była równoległa do powierzchni gruntu. W podkaszarkach można ją ustawiać pod różnymi kątami, także prostopadle do ziemi podczas wyrównywania krawędzi trawników.
W obu odmianach narzędzi elektrycznych dodatkowe czynności obsługowe ograniczają się do zakładania nowej żyłki po zużyciu starej. W analogicznym sprzęcie spalinowym dochodzi do tego jeszcze: przygotowywanie i nalewanie paliwa, każdorazowy rozruch silnika i okresowe czynności serwisowe związane z wymianą świecy zapłonowej i filtra powietrza. W podkaszarkach i kosach stosuje się z reguły silniki dwusuwowe, zasilane benzyną mieszaną z olejem w proporcjach określanych instrukcją obsługi. Moc silników zależy od stopnia uchylenia przepustnicy gaźnika, sterowanej ręczną dźwigienką. Często popełnianym błędem jest przymykanie przepustnicy w każdym pokosie przy ruchu powrotnym narzędzia, Cięcie powinno odbywać się w obu kierunkach wahadłowego ruchu kosy, a silnik pracuje najsprawniej i najbardziej ekonomicznie przy stałej prędkości obrotowej.
Mocne i wydajne kosy spalinowe to podstawowe narzędzie profesjonalnych firm, dbających np. o zieleń miejską. Nadają się także do koszenia trawy i roślinności przy drogach i na nieużytkach rolnych. Fot. Husqvarna
Przegląd rynku: