Fot. Husqvarna

Pilarka łańcuchowa to jedno z najbardziej niebezpiecznych narzędzi, dlatego przed jej zakupem trzeba nie tylko zastanowić się, do czego ma nam służyć, lecz także poznać zasady jego profesjonalnego użytkowania, by przestrzegać ich w zastosowaniach przydomowych.

Marian Kozłowski

Spalinowe pilarki łańcuchowe

W zastosowaniach amatorskich pilarki łańcuchowej używa się głównie do cięcia drewna opałowego. Fot. Stihl

Zalety

Jako narzędzie do cięcia drewna opałowego zakupionego w kłodach, spalinowa pilarka łańcuchowa jest przeważnie znacznie mocniejsza, a więc i wydajniejsza od elektrycznej, ma też dłuższą prowadnicę, co umożliwia poprzeczne dzielenie grubszych pni.

Wady

Głównym przeznaczeniem spalinowych pilarek łańcuchowych jest wyrąb i obróbka ściętych drzew, a te akurat prace wykonywać mogą jedynie wykwalifikowani fachowcy, korzystający przy tym z kosztownego oprzyrządowania pomocniczego.

Kryteria wyboru

Amatorskie użytkowanie spalinowej pilarki łańcuchowej ograniczać się musi do przygotowywania drewna opałowego i porządkowania wiatrołomów w przydomowym drzewostanie. Dlatego też wybór i zakup narzędzia o takim przeznaczeniu dotyczyć powinien wyłącznie modeli nazywanych farmerskimi (w przeciwieństwie do drwalskich) i konstrukcyjnie przystosowanych do tego rodzaju lekkich prac. Od profesjonalnych różnią się one mniejszą mocą silników i długością prowadnic łańcuchów, a w konsekwencji też masą. Droższe produkty z tej grupy mają natomiast pełne wyposażenie zapewniające maksymalne bezpieczeństwo i komfort pracy, z czego nigdy nie warto rezygnować.

Spalinowe pilarki łańcuchowe

Pilarki łańcuchowe do zastosowań przydomowych, tzw. farmerskie, markowych producentów, zapewniają maksymalne bezpieczeństwo i komfort pracy. Fot. Stihl

Optymalny amatorski model nie powinien kosztować drożej niż 50% ceny profesjonalnego urządzenia średniej klasy, gdyż nie ma powodu płacić za zalety zupełnie zbędne w przydomowej praktyce. Nieuzasadnione są też w tym wypadku: masa przekraczająca 5 kg, moc ponad 3 KM i prowadnica dłuższa niż 40 cm. Przewaga produktów markowych nad pochodzącymi od nieznanych dostawców jest tutaj akurat ewidentna, ponieważ sprowadza się w głównej mierze do większego bezpieczeństwa użytkowania i lepszej ochrony rąk operatora przed wibracjami silnika.

Dobrze, gdy jest możliwość wyboru szerokości łańcucha tnącego (i jego prowadnicy). Dokonywać go trzeba w myśl zasady: im twardszy materiał, tym węższy łańcuch. Najczęściej spotykane szerokości ogniw to 1,3, 1,5 i 1,6 mm. Poza tym: regulowany system smarowania łańcucha jest lepszy od stałego, a istotne znaczenie ma także łatwość dostępu do świecy zapłonowej i filtra powietrza.

Zasady użytkowania pilarki łańcuchowej

Nadrzędnym wymogiem bezpieczeństwa pracy jest cięcie wyłącznie środkową częścią prowadnicy, gdyż każdy kontakt jej końca z ciętym materiałem lub nawet gruntem grozi tzw. odbiciem (nagłym odrzuceniem narzędzia), bardzo niebezpiecznym dla operatora i sprzętu.

Spalinowe pilarki łańcuchowe

Wypadki przy pracy pilarką łańcuchową wcale nie należą do rzadkości, lepiej zatem stosować zbyt wiele niż zbyt mało sprzętu ochrony osobistej. Fot. Stihl

Prawidłowe piłowanie rozpoczyna się zawsze od lekkiego wciśnięcia kolców ostrogi pilarki w korę pnia w miejscu cięcia i dźwignięcia tylnego uchwytu w górę, by pracujący łańcuch tnący zagłębił się w drewnie. Potem ostrogę wbija się niżej i czynność zagłębiania łańcucha powtarza aż do pożądanego skutku. Tak nacina się kłodę do 1/3 jej przekroju, a potem należy ją obrócić, by cięcie dokończyć od przeciwnej strony.

Ścinanie drzew i konarów można wykonywać wyłącznie stojąc na ziemi (a nie na drabinie lub konarach ciętego drzewa), w optymalnych warunkach atmosferycznych (bez silnego wiatru i opadów). Niedopuszczalna jest praca pilarką trzymaną tylko jedną ręką lub ponad głową operatora. Trzeba też dokładnie ustalić bezpieczny kierunek padania ścinanych pni i gałęzi.

W ścinanym pniu wykonuje się najpierw nacięcie klinowe o kącie 45° na głębokość 1/4 średnicy przekroju. Potem nieco wyżej tnie się poziomo do połowy grubości od drugiej strony i w szczelinę wbija się klin ułatwiający obalenie drzewa. Pierwszy jego trzask jest sygnałem do ewakuacji.

Przy każdej pracy pilarką łańcuchową stosować trzeba sprzęt ochrony osobistej, czyli kask z osłoną twarzy, specjalne spodnie z ochroną przed przecięciem i buty z zabezpieczeniem przed przecięciem, nauszniki chroniące słuch i rękawice.

Przegląd rynku:

Spalinowe pilarki łańcuchowe